Αρχική σελίδα ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Η προσωπικότητα του βρέφους

Η προσωπικότητα του βρέφους

Παλιότερα πιστεύαμε ότι το βρέφος είναι ένα παθητικό όν αποκλεισμένο από τον κόσμο λόγω της ανικανότητάς του να αντιληφθεί, και εξαρτιόταν αποκλειστικά από τις φροντίδες που του παρείχε η μητέρα. Πρόσφατες έρευνες αποκάλυψαν ότι από τη γέννησή τους τα βρέφη έχουν ανεπτυγμένες όλες τις αισθήσεις και αντιδρούν στα ερεθίσματα που προέρχονται από το περιβάλλον τους.

Από τις πρώτες μέρες της ζωής του π.χ. το βρέφος μπορεί να αναγνωρίσει τη φωνή της μητέρας του και να στρέψει το κεφάλι του όταν του μιλάει. Μπορεί επίσης να αναγνωρίσει τη μυρωδιά του στήθους της μητέρας του και να το προτιμήσει από το στήθος μιας άλλης γυναίκας.

Πολύ νωρίς αρχίζει να βλέπει και να διαχωρίζει τα αντικείμενα με βάση το σχήμα και το μέγεθός τους. Σε ηλικία 2 – 4 μηνών αρχίζει να εστιάζει το βλέμμα του σε λεπτομέρειες του ανθρώπινου προσώπου και να αναγνωρίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μητέρας του.

Η διαπίστωση αυτών των πρώιμων ικανοτήτων του δίνει μια θέση ενεργού συνομιλητή απέναντι στη μητέρα.
Τα βρέφη εκφράζουν επίσης πολύ καθαρά τα συναισθήματά τους: φωνάζουν, κλαινε, χαμογελούν, διεγείρονται, ησυχάζουν, παρακολουθούν. Προσπαθούν πολύ νωρίς να επικοινωνήσουν με τη μητέρα τους και με εκείνους που τα φροντίζουν. Οι μιμικές του προσώπου και οι πρώιμοι ήχοι έχουν αξία γλώσσας, υπό την προϋπόθεση ότι τα άτομα του περιβάλλοντος είναι ευαισθητοποιημένα και προσεκτικά στις συναισθηματικές εκφράσεις του βρέφους.

Φαίνεται ότι τα βρέφη διαφέρουν μεταξύ τους ως προς την έκφραση των συναισθημάτων, την ενεργητικότητα και την ευσυγκινησία. Άλλα είναι συνεχώς δραστήρια , με μεγάλη ετοιμότητα να αντιδράσουν στα ερεθίσματα, άλλα είναι περισσότερο παθητικά. Άλλα είναι οξύθυμα και ευερέθιστα, κλαίνε με το παραμικρό και δεν παρηγορούνται εύκολα ενώ άλλα είναι ήρεμα και δείχνουν συνεχώς ευχαριστημένα. Ορισμένα τους αρέσει να τα κρατούν αγκαλιά και απολαμβάνουν τη σωματική επαφή ενώ άλλα είναι αδιάφορα ή ενοχλούνται από τα χάδια και τις περιποιήσεις αυτών που τα φροντίζουν.

Υπάρχουν κλίμακες αξιολόγησης που από τις πρώτες μέρες της ζωής μας επιτρέπουν να διακρίνουμε την «προσωπικότητα» του βρέφους.

Σχηματικά μπορούμε να κατατάξουμε τα βρέφη σε τρεις τύπους:

α) εύκολα βρέφη: προσαρμόζονται χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία σε νέα γεγονότα, έχουν μια ικανότητα να ρυθμίζουν τις βιολογικές λειτουργίες (τρώνε, κοιμούνται σύμφωνα με το πρόγραμμα που τους προτείνεται), είναι συνήθως χαρούμενα και χαμογελαστά,

β) δύσκολα βρέφη: γκρινιάζουν συνεχώς και δεν δείχνουν ποτέ ευχαριστημένα, δυσκολεύονται να προσαρμοστούν και να αποκτήσουν σταθερά ωράρια ύπνου και φαγητού,

γ) παθητικά βρέφη: δεν παρουσιάζουν θετικές ή αρνητικές αντιδράσεις αλλά δείχνουν μεγάλη παθητικότητα, είναι απομονωμένα και δεν φαίνονται να παίρνουν ευχαρίστηση από την επικοινωνία με τους άλλους.

 

 

Ελένη Λαζαράτου
Παιδοψυχίατρος
Επίκ. Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών
www.paidiatriki.gr

Διαβάστε επίσης...