Αρχική σελίδα Οικογένεια Σχέσεις Πώς η σχέση ανάμεσα στους γονείς επηρεάζει τα παιδιά

Πώς η σχέση ανάμεσα στους γονείς επηρεάζει τα παιδιά

Ορισμένες φορές, οι γονείς επικεντρώνονται πολύ στη σχέση με τα παιδιά τους, κάτι που φυσικά είναι σημαντικό, συχνά όμως παραμερίζουν τη μεταξύ τους σχέση ή θεωρούν ότι αποτελεί ένα διαφορετικό και ανεξάρτητο κομμάτι.

Η οικογένεια, όμως, είναι ένα δυναμικό σύστημα και, όσο κι αν στην εποχή μας το ζούμε έτσι, αυτό το σύστημα δεν έχει ως κέντρο το παιδί, αλλά τη σχέση των συντρόφων μεταξύ τους. Μέσα από αυτή τη σχέση προέκυψαν τα παιδιά και μέσα σε αυτή αναπτύσσονται.

Η σχέση του ενός γονιού με τον άλλο και το πώς αυτή εκφράζεται καθημερινά μέσα από συμπεριφορές, έχει επίδραση σε όλο το σύστημα της οικογένειας και φυσικά στην προσωπικότητα και την πορεία των παιδιών.

 

Πώς η σχέση ανάμεσα στους γονείς επηρεάζει τα παιδιά;

Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η σχέση του ζευγαριού επηρεάζει άμεσα τη συναισθηματική ζωή του παιδιού. Παρέχει το περιβάλλον μέσα στο οποίο εξελίσσονται τα παιδιά, ενώ τους μεταφέρει μια εικόνα για τις διαπροσωπικές σχέσεις.

Μέσα από πολλές μελέτες έχει παρατηρηθεί ότι τα παιδιά που ζουν μέσα σε ένα κλίμα συνεργασίας και ηρεμίας έχουν αυτοπεποίθηση, είναι πιο κοινωνικά, ευπροσάρμοστα και με αρκετά ενδιαφέροντα. Αντίθετα, παιδιά που ζουν σε κλίμα συνεχών τσακωμών και εντάσεων, κοιμούνται λίγες ώρες, παρουσιάζουν προβλήματα προσαρμογής και διάθεσης, καθώς και χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο. Μπορεί να εκδηλώνουν έντονη επιθετικότητα και εκνευρισμό, ενώ δεν νιώθουν συναισθηματική ασφάλεια και δεν πιστεύουν αρκετά στον εαυτό τους, ούτε εμπιστεύονται τους άλλους.

Η επίδραση της συντροφικής σχέσης των γονιών, όμως, είναι κάτι που θα ακολουθήσει τα παιδιά σε όλη τη ζωή τους αργότερα και δεν αφορά μόνο στην παιδική τους ηλικία. Τα παιδιά είναι παρατηρητές του τρόπου με τον οποίο οι γονείς τους λύνουν ή αντίθετα δεν λύνουν τις διαφορές τους. Αυτό «εγγράφεται» μέσα τους και όταν μεγαλώσουν, τείνουν ασυνείδητα να αναζητούν συντρόφους στην ενήλικη ζωή τέτοιους, ώστε να αναπαράγουν το μοντέλο συνδιαλλαγής με το οποίο μεγάλωσαν.

Για παράδειγμα, όταν κάποια παιδιά έχουν ζήσει ως μόνο τρόπο επίλυσης των διαφορών των ανθρώπων τον τσακωμό ή τις φωνές, αυτό θα επαναλαμβάνουν και στη δική τους ζωή. Αντίθετα, όταν γνωρίζουν ότι ο διάλογος, οι ήπιοι τόνοι και η συνεργασία δίνουν λύσεις στα προβλήματα, αυτό θα εφαρμόζουν.

 

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς

Σε πρώτη φάση, οι γονείς θα είναι καλό να κατανοήσουν πως όσο καλύτερη είναι η μεταξύ τους σχέση, τόσο αυτό θα επηρεάσει θετικά ολόκληρη την οικογένεια και τα παιδιά, με ποικίλους τρόπους. Συνεπώς, θα πρέπει να αποφασίσουν να επενδύσουν σε αυτή τη σχέση και να τη φροντίσουν.

Αυτό φυσικά, προϋποθέτει να τα βρει ο καθένας πρωτίστως με τον εαυτό του, καθώς όταν δεν τα έχω καλά με τον εαυτό μου, μου φταίνε όλα, και ο σύντροφός μου και το παιδί μου, ενώ εάν είμαι καλά με τον εαυτό μου, μπορώ να δουλέψω τις σχέσεις μου.

 

Διαφωνίες και τσακωμοί - υπάρχει και «καλός» τσακωμός

Επειδή δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχον διαφωνίες και είναι ανθρώπινο να υπάρχουν και τσακωμοί, είναι σημαντικό να επισημανθούν κάποιες καθοριστικές λεπτομέρειες.

Υπάρχουν στην πραγματικότητα διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορεί να τσακώνεται ένα ζευγάρι. Για παράδειγμα, ένας τσακωμός μπορεί να είναι μια συζήτηση με διαφωνία και επιχειρήματα με ένταση στη φωνή, όπου ο ένας εξακολουθεί να σέβεται τον άλλο, αλλά αντίθετα μπορεί να είναι δυνατές φωνές, αφορισμοί, προσβλητικοί χαρακτηρισμοί και ακόμη και σωματική βία.

Έχει σημασία, δηλαδή, ο τρόπος με τον οποίο διαφωνεί το ζευγάρι και με τον οποίο παραδειγματίζει τα παιδιά που το ζουν και το παρατηρούν. Όταν υπάρχει πάντα σεβασμός, ακόμα και στους τσακωμούς και όταν οι γονείς μαθαίνουν και οι ίδιοι να μην χάνουν τον έλεγχο, μπορούν να δώσουν θετικά μαθήματα επίλυσης διαφορών στα παιδιά.

 

Πρακτικές συμβουλές για τους γονείς

Είναι πολύ σημαντικό, οι γονείς να προσπαθούν να μην λύνουν τις σοβαρές διαφορές τους με έντονο τρόπο μπροστά στα παιδιά και κυρίως να μην τα καλούν άμεσα ή έμμεσα να  πάρουν το μέρος του ενός ή του άλλου. Ακόμη περισσότερο να μην προσπαθούν να τα «δελεάσουν» για να τα πάρουν με το μέρος τους, είτε με υλικές παροχές, είτε παίρνοντας τον ρόλο του «υποχωρητικού-καλού» γονιού. Η γονεϊκότητα είναι ομαδικό άθλημα και δεν χωράνε ανταγωνισμοί.

Επίσης, σημαντικό είναι να μην υπάρχει ανάμεσά τους υπάρχει κάποια «σιωπηλή» εχθρότητα μεταξύ τους, γιατί τα παιδιά έχουν την ευαισθησία να το αντιληφθούν. Το καλύτερο είναι να μιλήσει ο ένας στον άλλο για όσα κρύβει, τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τα παράπονά του. Μια καλή ιδέα είναι να ξεκινάει η κουβέντα περίπου έτσι: «Για να λειτουργήσει καλύτερα η σχέση μας, ξεκινώ να σου πω όλα όσα θα σου πω, όχι για να σε κρίνω ή για να σε φέρω σε δύσκολη θέση».

Και παράλληλα με τα όποια αρνητικά, να θυμίζει ο ένας στον άλλο ότι τον εκτιμά και αναγνωρίζει τις προσπάθειές του, καθώς όλοι έχουν ανάγκη να ακούν μια ενθαρρυντική κουβέντα.

 

Επιστημονική επιμέλεια: Ιωάννα Καπράλου, κλινική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια

 

Ημερ/νία δημοσίευσης: 29 Σεπτεμβρίου 2010

Διαβάστε επίσης...